We współczesnym świecie nie ograniczają nas granice państw, poruszamy się bez barier, a w obrębie Unii Europejskiej nie potrzebujemy paszportu. Na starym kontynencie łączy nas wiele, jednak nasze systemy opieki zdrowotnej nadal się różnią. To właśnie karta EKUZ ma być przepustką do swobodnego korzystania z usług medycznych poza Polską.
Czym jest karta EKUZ?
Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego jest dokumentem potwierdzającym przystąpienie do powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego i uprawnia do korzystania ze świadczeń publicznej opieki zdrowotnej. Karta nie zawiera zdjęcia, a jej wydanie jest bezpłatne.
Czym nie jest karta EKUZ?
Karta EKUZ nie jest prywatnym ubezpieczeniem dla podróżujących. NFZ nie pokryje kosztów wizyt w prywatnych gabinetach lekarskich, transportu medycznego do kraju czy akcji ratowniczej w Alpach.
Co NFZ refunduje za granicą?
W ramach EKUZ korzystamy z systemu publicznej opieki zdrowotnej na równi z obywatelami danego kraju. Musimy mieć na uwagę, że ochrona zdrowia nie wszędzie działa tak jak w Polsce. Przykładowo, w Hiszpanii obowiązują pełne opłaty za każdą formę leczenia stomatologicznego. Zatem, jeśli pan Juan z Barcelony przychodzi do dentysty z bolącym zębem i płaci za wizytę 300€, my zapłacimy tyle samo. W niektórych krajach ponosimy również koszty hospitalizacji, co może być szczególnie dotkliwe dla budżetu, jeśli dostaniemy rachunek w euro lub we frankach.
Kiedy mogę skorzystać z EKUZ?
Za granicą przysługują nam wyłącznie świadczenia zdrowotne, bez których kontynuowanie pobytu byłoby niemożliwe. Pacjenci mają w ten sposób uniknąć przymusowego powrotu do Polski w przypadku nagłej niedyspozycji. O tym, czy leczenie za granicą jest konieczne, decyduje lekarz. Prześwietlenie złamanej nogi zwykle nie może czekać, podczas gdy plombę wstawi nam znajomy dentysta po powrocie do kraju.
Warto wziąć pod uwagę, że w niektórych miejscach dostęp do publicznej służby zdrowia jest ograniczony. Może okazać się, że w kurortach pełnych turystów znajdziemy wyłącznie gabinety prywatne. W sytuacji kryzysowej nie pomoże nam już NFZ, ale prywatne ubezpieczenie.
Jak otrzymam kartę EKUZ?
Kartę EKUZ wyrobimy od ręki w najbliższym Oddziale Wojewódzkim NFZ. Można wysłać wniosek pocztą tradycyjną lub elektroniczną oraz za pośrednictwem platformy ePUAP. Karta zostanie przesłana na nasz adres domowy lub odbierzemy ją w wybranym oddziale czy delegaturze NFZ. Możemy także upoważnić kogoś do wyrobienia EKUZ. Upoważnienie nie jest wymagane, jeśli odbieramy kartę współmałżonka lub niepełnoletniego dziecka.
NFZ przyjmuje dwa rodzaje wniosków:
1. Pobyt czasowy (podróż, wyjazd związany z nauką itp.)
2. Wyjazd w związku z wykonywaniem pracy
Aby uzyskać kartę EKUZ musimy być ubezpieczeni, a ta informacja musi znaleźć potwierdzenie w systemie eWUŚ. Jesteś pełnoletnim uczniem lub studentem? Weź ze sobą aktualną legitymację, która potwierdzi kontynuację nauki.
Możemy potrzebować dodatkowych dokumentów, jeśli np. zamierzamy podjąć edukację za granicą. NFZ może poprosić o zaświadczenie o przyjęciu na studia.
W sezonie wakacyjnym warto przesłać wniosek odpowiednio wcześnie, jeśli chcemy otrzymać EKUZ pocztą. Spodziewajmy się też kolejek w oddziałach wojewódzkich.
Gdzie obowiązuje karta EKUZ?
Z karty EKUZ skorzystamy w całej Unii Europejskiej i w państwach EFTA (Islandia, Norwegia, Liechtenstein, Szwajcaria). W ramach przynależności do UE karta EKUZ obowiązuje również na Wyspach Kanaryjskich czy na Maderze. Spośród najczęstszych destynacji polskich turystów, na terenie których nie działa EKUZ, można wymienić Turcję, Ukrainę, Albanię i Gruzję.
Jak długo będzie ważna moja karta?
Termin ważności zależy od rodzaju prawa do świadczenia. Zatrudnieni otrzymują EKUZ na okres do 18 miesięcy, a emerytom karta przysługuje nawet na 5 lat.
Jak użyć karty EKUZ?
Kartę warto nosić przy sobie w czasie wyjazdu zagranicznego. W razie potrzeby trzeba okazać ją lekarzowi wraz z dowodem osobistym lub paszportem. Ośrodek zdrowia może zrobić kserokopię karty i dołączyć ją do naszej dokumentacji medycznej. Wzór EKUZ jest jednolity, więc karta nie wymaga tłumaczenia na języki obce.
Czy karta EKUZ jest obowiązkowa?
Nie, ale chciałoby się powiedzieć, że tak. Jeśli skorzystamy z leczenia za granicą, nie mając EKUZ, możemy zostać obciążeni kosztami jak przy braku ubezpieczenia. W NFZ mamy prawo później dochodzić zwrotu kosztów, których nie ponieślibyśmy, posługując się kartą. Wymaga to jednak ustalenia wysokości kwoty z państwem, w którym podjęliśmy leczenie. Przydatny może okazać się Certyfikat tymczasowo zastępujący EKUZ. Dzięki niemu potwierdzimy nasze prawo do ubezpieczenia na czas wykonywania świadczeń zdrowotnych w innym kraju.
Sprawdź, jak działa opieka zdrowotna w kraju, do którego wyjeżdżasz
Wniosek o kartę EKUZ wypełnisz tutaj